Jakie sprzęgła stosuje się w obrabiarkach?
W przypadku większości układów mechanicznych zachodzi potrzeba połączenia silnika wytwarzającego moment obrotowy niezbędny do wykonania określonej pracy z podzespołem roboczym, który wykorzysta go zgodnie z przeznaczeniem konkretnej konstrukcji. Oznacza to jednak konieczność przekazywania napędu nieraz na znaczne odległości, a także wymaga możliwości sterowania jego charakterystyką oraz załączania i rozłączania w razie potrzeby. Częściami, które pełnią tę funkcję, są sprzęgła do maszyn i urządzeń. Występują one w różnych wariatach np. jako stałe, mogące również eliminować powstające drgania, pomagać w zachowaniu osiowości czy chroniąc przed zmianą kierunku obrotów. Szczególnie ważną rolę odgrywają jednak sprzęgła rozłączne, które pozwalają na efektywne sterowanie pracą podzespołów. Przyjrzyjmy się im bliżej.
Na jakich zasadach działają sprzęgła montowane w maszynach i urządzeniach?
Sprzęgła rozłączne używane w różnych maszynach i urządzeniach, w tym w obrabiarkach do metalu to różne konstrukcje, a ich charakterystyka jest uzależniona od specyfiki podzespołu, w którym zostaną zamontowane. W zależności od potrzeb używane są sprzęgła mechaniczne, elektromagnetyczne i hydrauliczne. W sprzęgłach mechanicznych kluczowe znaczenie ma łączenie i rozłączanie elementów, przez przemieszczenie osiowe stykających się ze sobą części podzespołu za sprawą sprężyn bądź dźwigni. W konstrukcjach sprzęgieł elektromagnetycznych za proces ten odpowiada siła elektromagnetyczna wytwarzana przez wirujący elektromagnes, który przyciąga osadzoną przesuwnie na drugim wale tarczę, sprzęgającą się z tarczą połączoną z obudową elektromagnesu. W sprzęgłach hydraulicznych za przekazanie napędu odpowiada energia czynnika hydraulicznego, który oddziałuje na łopatki znajdujące się w części biernej sprzęgła.
Rodzaje sprzęgieł
W miejscach, gdzie konieczne jest przenoszenie wysokich momentów obrotowych, korzysta się ze sprzęgieł zębatych, gdzie napęd jest przekazywany z uzębienia koła zębatego na uzębienie zewnętrzne znajdujące się wewnątrz tulei. Korzysta się też ze sprzęgieł palcowych, w których załączenie napędu jest możliwe za sprawą wsunięcia wypustek znajdujących się na jednej tarczy w otwory umieszczone w drugiej. Używane są też powszechnie sprzęgła cierne – jednotarczowe lub wielotarczowe.