Poznaj budowę i zastosowanie tarczy sprzęgłowej

W maszynach i urządzeniach konieczne są układy, które umożliwią przeniesienie napędu do podzespołów roboczych wykonujących konkretne zadania. Ponieważ sterowanie większością zaawansowanych konstrukcji jest złożone, nie obejdzie się w nich bez elementów, które pozwalają na załączanie i odłączanie napędu wówczas, gdy będzie on potrzebny. Sposobem na uzyskanie takiego rezultatu jest jednak niewłączanie i wyłączenie jednostki napędowej, a użycie dopasowanego do specyfiki danego zastosowania sprzęgła

W tym celu montowane są sprzęgła do maszyn i urządzeń o różnej konstrukcji, które nie tylko dają możliwość operowania częścią roboczą, ale ponadto zazwyczaj tłumią też drgania, eliminują przeciążenia i pomagają w zachowaniu osiowości. Przyjrzyjmy się bliżej ich konstrukcji i działaniu.

Co trzeba wiedzieć o sprzęgłach?

W większości maszyn i urządzeń spotykamy sprzęgła rozłączne, a więc takie, które dają możliwość przerywania połączenia między jednostką napędową a przekładnią lub jednym z tych podzespołów a elementem roboczym. Zależnie od potrzeb mogą być stosowane różne konstrukcje. W grę wchodzą przede wszystkim sprzęgła elektromagnetyczne, montowane tam, gdzie wymagania co do szybkości działania i poziomu zużycia są bardzo wysokie. Pracują one za sprawą siły elektromagnetycznej. Alternatywą są sprzęgła hydrauliczne, gdzie napęd przekazuje energia czynnika hydraulicznego oddziałującego na łopatki umieszczone w części biernej sprzęgła lub sprzęgła mechaniczne wielopłytkowe, gdzie napęd przekazuje energia czynnika mechanicznego załączenia dźwigni przez operatora, co powoduje zaciśnięcie się płytek sprzęgła i w rezultacie przekazanie napędu.  Najtańsze i najprostsze są sprzęgła mechaniczne zwane potocznie elastyczne, kłowe, palcowe, zębate, gdzie używane są łączące się bezpośrednio elementy.

Co jest ważne w sprzęgle mechanicznym?

Sprzęgło mechaniczne będzie wykorzystywało oddziałujące ze sobą elementy, z których przynajmniej jeden przemieszcza się wzdłuż wału przenoszącego napęd. Mogą to być sprzęgła zębate, idealne do wysokich momentów obrotowych, gdyż napęd jest stabilnie przekazywany z uzębienia koła zębatego na uzębienie zewnętrzne znajdujące się wewnątrz tulei, a także sprzęgła palcowe, w których załączenie napędu następuje przez wsunięcie wypustek znajdujących się na tarczy napędowej w otwory umieszczone w tarczy napędzanej. Używane są też sprzęgła cierne – jednotarczowe lub wielotarczowe. W ich przypadku tarcza może być odwodzona lub zbliżana, a w położeniu roboczym jest dociskana sprężyną.